شکر سرخ که با نام طبرزد نیز معرفی می‌شود، نوع طبیعی شکر است که به شکل سنتی و کاملا طبیعی تهیه می‌شود. البته امروزه بیشتر شکر سفید یا حتی شکر قهوه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد که بهتر است برای دریافت فواید بیشتر، شکر سرخ را جایگزین کرد. پیشنهاد می‌کنیم با ادامه این متن همراه باشید تا علاوه بر اینکه خواص آنرا برایتان بیان می‌کنیم به تفاوتی که با شکر قهوه‌ای دارد نیز بپردازیم.
شکر سرخ چگونه به دست می‌آید؟
در برخی از موارد تفاوتی بین شکر سرخ و شکر قهوه‌ای بیان نمی‌شود اما این دو نوع کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. این را باید در نظر داشت که شکر قهوه‌ای در کارخانه‌ها به روش مدرن تهیه می‌شود و به آن ملاس افزوده می‌شود اما شکر سرخ کاملا به روش سنتی به دست می‌آید.
انواع شکر شامل شکر سفید، شکر قهوه‌ای و شکر سرخ می‌شود. در تهیه هر سه مورد از نی‌شکر استفاده می‌شود. زمانی که نی‌شکر کاملا قند داخل خود ذخیره می‌کند و آماده برای آبگیری می‌شود، آنها را برداشت می‌کنند تا با حذف برگ‌ها آنرا آماده برای تهیه شکر کنند.
بعد از این مرحله نی‌شکر را با دستگاه آبگیری می‌کنند و عصاره حاصل را در دیگ‌های مسی می‌جوشانند تا به غلظت مورد نظر برسد. البته در این مدت کاملا نیاز به رسیدگی و هم زدن وجود دارد تا به اصطلاح سر نرود یا ته نگیرد. گاهی هم لازم است کف یا تفاله‌هایی که روی آن جمع می‌شوند را خارج کرد.
بعد از آنکه به غلظت مورد نظر رسید، ترکیبی مانند حلوا ایجاد خواهد شد. این تخمیر عطر، رنگ و بوی منحصر به فردی خواهد داشت. مدت زمانی فرصت می‌دهند تا کاملا سرد شود.
بعد از اینکه سرد شد، تقریبا سفت می‌شود و شکر سرخ آماده است. فقط آنرا به قطعات کوچکتر تقسیم می‌کنند تا بتوان راحت‌تر مصرف کرد.
مطالب مرتبط با شکر سرخ
- کربوهیدرات چیست و چه نقشی در بدن دارد؟
- نقش کشک در سلامت بدن را بشناسید.
- شیر بادام چه خواصی دارد؟ چگونه تهیه می‌شود؟
چگونه شکر سرخ را پودر کنیم؟
شکر سرخ اغلب کمی به شکل خمیری در بازار وجود دارد و برخی از موارد نیز برای سهولت مصرف آنرا به شکل پودر شده عرضه می‌کنند.
اما وقتی آنرا به صورت خمیری تهیه کردید و لازم بود آنرا پودر کنید، بهتر است کمی آنرا در معرض هوا قرار دهید تا خشک شود. سپس با آسیب برقی یا هاون آنرا به خوبی می‌توانید پودر کنید. ولی در نظر داشته باشید به علت داشتن ملاس کمی مرطوب می‌ماند.
علاوه بر این موارد می‌توانید شکر سرخ قالبی را وقتی که تهیه کردید به صورت حبه‌ای در آورید و به جای قند کنار چای، دمنوش و قهوه مصرف کنید. حتی حبه شده آن نیز برای حل شدن در آب مناسب است.
فرق شکر سرخ و شکر قهوه‌ای چیست؟
ملاس یک ترکیب آنتی اکسیدانی در نی‌شکر است. این ماده در نی‌شکر رنگ تیره، چسبناک و غلیظ دارد که طی فرایند تهیه شکر سفید با افزودن مواد شیمیایی کاملا از بین می‌رود و در شکر سفید وجود ندارد.
ملاس به عنوان یک ترکیب فوق العاده در شکر سرخ بیشتر از سایر انواع وجود دارد. جالب است بدانید ملاس حاوی مواردی از جمله ویتامین B6، کلسیم، پتاسیم، مس، آهن منیزیم، منگنز و سلنیوم است که سبب بالا رفتن خواص شکر سرخ و تفاوت آن با سایر انواع شکر شده است.
شکر قهوه‌ای که در کارخانه‌ها اغلب تهیه می‌شود، با افزودن مواد شیمیایی، بسیاری از خواص برآمده از ملاس خود را از دست می‌دهد. نکته جالبی که در رابطه با تفاوت شکر سرخ با شکر قهوه‌ای وجود دارد این است که وقتی شکر قهوه‌ای در آب حل می‌شود رنگ آب تغییر خواهد کرد اما با حل شدن شکر سرخ در آب تغییر رنگ واضحی ایجاد نخواهد شد.
نکته بسیار مهم دیگری که در رابطه با این دو نوع وجود دارد، به کالری و ارزش غذای آنها مربوط می‌شود. شکر سرخ کالری کمتری نسبت به شکر قهوه‌ای دارد اما ارزش غذایی آن به علت حفظ مواد معدنی و ویتامینی، بالاتر است.
علاوه بر این موارد، ساکاروز موجود در شکر سرخ کمتر از شکر قهوه‌ای و سفید است. این نوع شکر طعم فوق العاده‌ای دارد تا جایی که تقریبا شبیه طعم عسل است. شکر سرخ، حداقل حاوی 88 درصد شکر است که شیرینی مطلوبی دارد.
طبع شکر سرخ چیست؟
یکی از نکاتی که مصرف این ماده خوراکی شیرین را محبوب کرده است، به طبع آن مربوط می‌شود. شکر سرخ طبع گرم و تر دارد که برای رفع عوارض سردی بسیار موثر است.
شکر سرخ چه فوایدی دارد؟
خواص شکر سرخ ناشی از وجود ملاس در ترکیبات آن است. علاوه بر این موضوع به دلیل اینکه در تهیه شکر سرخ روش سنتی به کار می‌رود و به آن هیچ ماده افزودنی اضافه نمی‌شود، کاملا ارگانیک است و اگر متعادل مصرف شود آسیبی به بدن نمی‌رساند.
به دلیل روند طبیعی تهیه این نوع شکر، مقدار فیبر موجود در آن حفظ می‌شود. علاوه بر فیبر و وجود ملاس در آن، آهن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و خواص آنتی اکسیدانی فوق العاده‌ای را نیز به بدن می‌رساند. اما بهتر است با ادامه متن همراه باشید تا موارد کاربرد و خواصی که به همراه دارد را نیز بیان کنیم.
1. شکر سرخ برای پاکسازی خون
به دلیل مواد معدنی که در این نوع شکر وجود دارد، از آن به عنوان راهکاری برای تصفیه و پاکسازی خون می‌توان استفاده کرد. اما به دلیل شکر زیاد نباید مصرف متعادل آنرا از یاد برد.
2. شکر سرخ و فشار خون
یکی از ترکیباتی که در این ماده خوراکی وجود دارد، پتاسیم است. طبق تحقیقات انجام شده این ماده معدنی برای تعادل املاح، الکترون‌ها و مایعات بسیار ضروری است. حتی سلامت قلب و عروق نیز بسته به دریافت این ماده معدنی است.
از شکر سرخ به عنوان منبعی برای دریافت پتاسیم می‌توان استفاده کرد اما بیماران مبتلا به دیابت و حتی فشار خون بالا باید در رابطه با مصرف آن از متخصص خود جویا شوند. زیرا قند بالایی دارد و باید احتیاط در مصرف آن را جدی گرفت.
3. شکر سرخ؛ ملین طبیعی
یکی از بدترین اختلالات گوارشی که وجود دارد، یبوست است. برای درمان اغلب راهکارهای طبیعی توصیه می‌شوند که یکی از آنها مصرف مقداری شکر سرخ است. البته این موضوع به دلیل فیبر و ملاس موجود در آن تاثیرگذار است.
4. مصرف شکر سرخ برای سرد مزاجان
از دیگر نکاتی که برای این ماده خوراکی شیرین وجود دارد، طبع گرم و تر آن است. در مواردی که سردی یا بلغم بر بدن غالب شود، می‌توان از شکر سرخ برای رفع آن بهره گرفت. به ویژه برای کودکان، ترکیبی از شکر سرخ و آب می‌تواند تاثیر به سزایی در بهبودی سردی آنها داشته باشد.
5. بهبود مشکلات گوارشی
در دیگر خواص شکر سرخ می‌توان به تاثیر آن بر بهبود مشکلات گوارشی اشاره کرد. از جمله موارد آن شامل موارد زیر است:
- رفع نفخ و گاز معده
- بهبود دل پیچه
- رفع گرفتگی و اسپاسم گوارشی
6. بهبود عوارض سرماخوردگی و آنفولانزا با شکر سرخ
یکی از بهترین راهکارهایی که برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا وجود دارد، نوشیدن مایعات و دمنوش‌های طبیعی و گرم است. از عوارض اذیت کننده این دو بیماری می‌توان به خشکی گلو اشاره کرد.
برای رفع آن فقط کافی است به دمنوش‌هایی که استفاده می‌شود، مقداری شکر سرخ اضافه کرد. حتی مصرف آن به رفع گرفتگی گلو که ناشی از التهابات ایجاد شده است، کمک می‌کند.
7. رفع گرفتگی صدا
برای اینکه بتوان گرفتگی صدا را رفع کرد، فقط کافی است مقدار یک قاشق چایخوری از شکر سرخ را داخل آب ولرم حل کرد و نوشید. این ترکیب به خوبی به باز شدن صدا کمک می‌کند.
8. شکر سرخ برای رفع کم خونی
درمان کم خونی راهکارهای خوراکی زیادی دارد. کم خونی ناشی از فقر آهن با دریافت روزانه آهن کنتل می‌شود. یکی از ترکیبات موجود در شکر سرخ آهن است که برای دریافت مقدار متعادل، از آن می‌توان استفاده کرد.
- گاهی افراد با مشکوک شدن به کم خونی فورا شروع به انجام راهکارهایی برای درمان آن می‌کنند. اما باید در نظر داشت که علائم ناشی از کم خونی شامل موارد متعددی می‌شود. برای آشنایی بیشتر با آنها بهتر است مقاله 14 نشانه کم خونی و تغذیه مناسب برای درمان را مطالعه کنید.
9. کاهش خستگی روزانه
برای پشت سر گذاشتن خستگی روزانه دریافت مقدار متعادلی از ترکیبات مفید لازم است. نوشیدن یک فنجان دمنوش به همراه یک حبه شکر سرخ به دریافت خواص آنتی اکسیدانی و ویتامین b6 موجود در آن می‌انجامد که رفع خستگی را به همراه خواهد داشت.
10. پیشگیری از پوکی استخوان
این ماده غذایی به دلیل داشتن کلسیم، گزینه‌ای بسیار عالی برای استحکام و تقویت استخوان‌ها محسوب می‌شود. جالب است بدانید در گذشته برای دریافت خواص شکر سرخ، انواع مغزها را به وسیله آن کمی شیرین می‌کردند تا خواص مطلوبی از آن دریافت کنند. این روش برای کودکانی که تمایل به مصرف مغزها ندارند راهکار بسیار خوبی است.
11. مصرف شکر سرخ در بارداری
پیش از آنکه تاثیر و فواید شکر سرخ برای دوران بارداری را بیان کنیم، بهتر است این نکته را در نظر داشته باشیم که دیابت بارداری ناشی از تغذیه غیر اصولی ایجاد می‌شود و هر قدر فواید زیادی مواد غذایی شیرین داشته باشند، دلیل بر مصرف نامتعادل آنها نمی‌شود.
خواص شکر سرخ در بارداری برای زمانی است که از آن متعادل مصرف شود تا مادر از ابتلا به دیابت دور بماند. از جمله فواید آن برای دوران بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت قوای مادر
- پیشگیری و درمان کم خونی در بارداری
- رفع سرگیجه و بی‌حالی
- دریافت ویتامین و مواد معدنی موجود در آن
- رفع اختلالات گوارشی مانند نفخ، دل‌پیچه و دل‌درد
- بهبود هضم غذا و پیشگیری از یبوست دوران بارداری
- کنترل فشار خون
12. شکر سرخ برای نوزادان و کودکان
نوزادان و کودکان برای رشد نیاز به انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی با استفاده از مواد غذایی متنوع را دارند. کلسیم یکی از مواد معدنی است که در شکر سرخ وجود دارد و برای استحکام استخوان‌ها ضروری است. با دریافت کلسیم در کودکان و نوزادان، روند رشد و قد کشیدن آنها به خوبی طی خواهد شد.
علاوه بر این موضوع، ممکن است گاهی نوزادان به دلیل مشکلات گوارشی کمی احساس ناراحتی کنند. با تغذیه آنها به کمک مقداری شکر سرخ و آب جوشیده‌ی ولرم شده، مشکلات گوارشی مانند نفخ، دل‌پیچه، یبوست و دل‌درد آنها رفع خواهد شد.
13. تقویت قوای جنسی
یکی از راهکارهای موثر برای تقویت قوای جنسی، دریافت مواد غذایی مفید و موثر بر آن است. شکر سرخ به دلیل داشن مواد معدنی و ویتامینی، می‌تواند سبب افزایش میل جنسی شود.
موارد کاربرد شکر سرخ
- تهیه انواع شربت
- جایگزین شیره برای تهیه سکنجبین
- به صورت حبه‌ای آنرا می‌توان جایگزین قند کرد
- تهیه مربا و کمپوت با شکر سرخ
- پخت حلوا
- جایگزین شکر سفید در تهیه تمام مواد خوراکی
مضرات شکر سرخ چیست؟
یکی از برجسته‌ترین مضراتی که با شنیدن نام شکر به گوش می‌خورد، تاثیر بر بالا رفتن قند خون است. علاوه بر آن باید در نظر داشته باشید که در گذشته به طور کامل از شکر سرخ استفاده می‌کردند اما به دلیل برخی از مواد موجود در ترکیب آن، آنرا سمی معرفی کرده و مصرف آن تا حدودی کاهش یافت.
ولی امروزه مجدد به دلیل ترویج زندگی ارگانیک استفاده از این نوع شکر مرسوم شده است. ولی باید دید آیا مضرات شکر سرخ به خواصی که به همراه دارد می‌ارزد یا خیر؟ برای پی بردن به پاسخ این سوال بهتر است به موارد زیر توجه کنید:
- به عنوان یک شیرین کننده طبیعی اگر تاییدیه از طرف سازمان بهداشت داشته باشد بهتر است
- مبتلایان به دیابت نباید به دلیل کالری پایینی که دارد، آنرا به طور کنترل نشده استفاده کنند
- شکر سرخ رژیمی نیست و افرادی که قصد کاهش وزن دارند همواره باید از مصرف آن اجتناب کنند
- برای تهیه آن حتما باید نوع بسته بندی شده را خریداری کرد؛ به علت رطوبتی که دارد ممکن است جاذب هر نوع باکتری و ویروس یا آلودگی باشد
- ارزش ویتامینی آن فقط به مقدار کمی ویتامین b1 مربوط می‌شود که نباید تنها دلیل برای مصرف نامتعادل آن باشد
- بالا رفتن قند خون به وسیله مصرف نامتعادل قند و شکر سبب افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی خواهد شد
- قند اضافی در بدن سبب افزایش سرعت تشکیل رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود که اُفت سیستم دفاعی بدن را به همراه خواهد داشت
مطالب مرتبط با شکر سرخ
- کربوهیدرات چیست و چه نقشی در بدن دارد؟
- نقش کشک در سلامت بدن را بشناسید.
- شیر بادام چه خواصی دارد؟ چگونه تهیه می‌شود؟
جمع‌بندی
شکر سرخ ارزش غذای بیشتری نسبت به شکر سفید و شکر قهوه‌ای دارد. اما این موضوع دلیل نمی‌شود تا از آسیب‌هایی که قند موجود در آن به بدن می‌رساند چشم پوشی کرد. همواره برای حفظ سلامت بدن مقدار متعادل انواع مواد غذایی را باید مصرف کرد.
